LANZAROTE SÖZLEŞMESİ’NİN HUKUKİ TAHLİLİ- (5)

Son Bölüm..

Çocukların kötü yola sevk edilmesi

Madde 22 – Çocukların kötü yola sevk edilmesi

Tarafların her biri, Madde 18/2’nin uygulaması kapsamında belirtilen yaşa ulaşmamış bir çocuğun, katılmaya zorlanmasa bile, cinsel maksatlarla cinsel istismara veya cinsel faaliyetlere tanık olmasına kasten neden olmanın suç teşkil etmesini sağlayacak gerekli yasal veya diğer tedbirleri alacaktır.

Madde 22 Tahlili:

Söz konusu madde, on sekizinci maddenin ikinci fıkrasına atıfta bulunarak belirtmiş olduğu yaptırım ve tedbirleri sadece cinsel rıza yaşına ulaşmamış çocuklar için öngörmektedir.

Açıklamalarımız boyunca tehlike arz eden husus ile ilgili sözleşmenin bu kısmında da atıfta bulunulmuştur.

Söz konusu tehlike cinsel rıza yaşına ulaşmış çocuklara cinsel aktivite, cinsel ilişki, pornografik performans üretimi, tedariki, temini, bulundurulması, saklanması, bilgi ve iletişim teknolojileri yöntemi ile pornografik sitelere serbest erişim konularında yaptırım öngörülmemesidir, saklı tutulabilecek bir hak tanınmasıdır, serbestiyet sağlanmasıdır.

Madde 23 – Çocuklara cinsel amaçlarla belirli faaliyetlere katılmalarının teklif edilmesi.

Tarafların her biri, bir yetişkinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak Madde 18/2’nin uygulanması kapsamındaki yaşa ulaşmamış bir çocukla, bu çocuğa karşı Madde 18/1.a  veya Madde 20/1.a’da belirtilen suçları işleme amacıyla kasten buluşma teklifinde bulunmasını ve bu teklifi müteakiben bu buluşmaya yönelik somut eylemlere geçmesinin suç teşkil etmesini sağlamak üzere gerekli yasal veya diğer tedbirleri alacaktır.

Madde 23 Tahlili:

Birçok maddede temas ettiğimiz gibi burada da cinsel rıza yaşına erişmemiş bir çocuğa yönelik çocuk pornografisi üretme ve cinsel ilişkide bulunma fiilleri açısından yetişkin bir bireye yaptırım uygulanmasını öngören bir içerik söz konusudur. Aynı şekilde burada da cinsel rıza yaşına ulaşmış bir çocuk ile maddede atıf yapılan çocuk pornografisi üretme ve cinsel ilişkide bulunma fiillerinin yetişkin bir birey tarafından gerçekleştirilmesini yaptırım altına almayan, Taraf Devletlere bu konuda bizatihi yaptırım ve tedbir önermeyen, serbest bırakan bir madde, zihniyet ve anlayış ile karşı karşıyayız.

Bu çıkarımın yapılabilmesi bizzat maddenin kendisinin “cinsel rıza yaşına erişmemiş bir çocuğa yönelik” cümlesinden bahsetmesi ile mümkün hale gelmektedir/gelebilmektedir.

Madde 41 – Taraflar Komitesinin İşlevleri

1. Taraflar Komitesi bu Sözleşmenin uygulanmasını izleyeceklerdir. Taraflar Komitesinin usule ilişkin kuralları, bu Sözleşmenin uygulanmasının  değerlendirilmesine ilişkin usulleri belirleyecektir.

Madde 41 Tahlili:

Taraflar Komitesi sözleşmeye Taraf Devletlerin temsilcileri tarafından oluşturulmaktadır. Bu komite Taraf Devletlerin iş bu sözleşme hükümlerinin tam olarak uygulanabilirliğini, uygula nıp uygulanmadığını, iç hukuk yollarında ne gibi hukuki kurum ve tedbirler oluşturulduğunu, pratik anlamda her türlü çocuk suiistimali ve cinsel istismarı ile ilgili sonuçları raporlama, Avrupa Konseyi ilgili idari birimi bilgilendirme amacını taşımaktadır.

Hiç şüphesiz bu komite Taraf Devletler açısından bir kontrol, gözetim, denetim ve takip mekanizmasını kuracak; hukuki ve kimi zaman da siyasi baskı oluşturabilecektir.

Lüksemburg Raporunda belirtildiğine göre Taraflar Komitesi’nin ilk uygulama raporu, ‘Çocukların güvenilen çevrede cinsel istismardan korunmaları’ başlığı üzerine 4 Aralık 2015 yılında düzenlenmiştir. Örneğin söz konusu raporda ‘‘Tarafları yasal düzenlemelerini gözden geçirerek çocuğun cinsel dokunulmazlığına yönelik ciddi her zararı ele almaya, suç oluşturan eylemleri cinsel ilişki ya da eşdeğer eylemlerle sınırlandırmamaya çağırmaktadır.’’ cümlesi yer almaktadır.

Mesela bu rapordan çok daha eski tarihlerde ‘kapasite geliştirme faaliyetleri’ adı altında pek çok uygulama gerçekleştirilmiştir.

İşte Taraflar Komitesi’nin bazı uygulamaları:

- Lahey, ‘‘Sporda çocukların cinsel istismarına son verilmesi’’ konulu kapasite geliştirme etkinliği, 6 Kasım 2018

‘‘Çocukların cinsel sömürüsünün ve istismarının sona erdirilmesi: Bir güven dünyasına doğru’’ konferansı, Strazburg, 24-25 Ekim 2017

- Interpol kapasite geliştirme çalışma ziyareti, Lyon, 22 Kasım 2016

- Europol kapasite geliştirme çalışma ziyareti, Lahey, 16 Mart 2015

- Çocukların cinsel istismarını önleme konferansı, Madrid, 10-11 Aralık 2013

- İyi uygulamalardan öğrenme: Çocuklara yönelik cinsel şiddete karşı uluslararası iş birliğini güçlendirmek için Avrupa Konseyi, Roma, 29-30 Kasım 2012

- Lanzarote Komitesi üyeleri İzlanda Çocuk Evi’ni ziyaret etti, Reykjavik, 31 Mayıs-1 Haziran 2012

Taraflar Komitesi – Lanzarote Komitesi, bu uygulamalar için Taraf Devletlerden temsilcilerin katılımını ve ayrıca çocukların da katılımını zorunlu tutuyor.

Komite, ‘İzleme Turları’ adı altında mülteci krizinden etkilenen çocukların cinsel istismara karşı korunması, BİT (bilgi ve iletişim teknolojileri) tarafından kolaylaştırılan cinsel istismara karşı korunması gibi konularda izleme programı ve anketler gerçekleştiriyor, Ulusal makam ve kaynaklar için bu anketlere cevap verme ve katılım zorunluluğu getiriyor.

Ayrıca Komite 20 Eylül 2011 tarihinden bu yana 25 kez toplanmış (10-12 Mart’da Strazburg’da gerçekleştirilecek son toplantı coronavirüs sebebi ile iptal edilmiştir), yine 20 Eylül 2011 tarihinden 18 Ekim 2019 tarihine kadar belli dönemlere göre toplamda ‘‘5 farklı faaliyet raporu’’ düzenlenmiştir.(4)

Avrupa Konseyi en son 4 Mayıs 2020 tarihinde www.coe.int resmi web sitesinde Komite üyelerini yayınladı. İşbu komitede Türkiye temsilcisi olarak raportör yargıç İlhan Yücel belirlendi. (İlk defa görev almıyor). Yine sitedeki bilgiye göre toplumsal cinsiyet eşitliği raportörü ve temsilcisi Portekiz Devleti – Ms. Maria Jose CASTELLO-BRANCO olarak belirlenmiştir.

(Toplumsal cinsiyet eşitliği ve İstanbul Sözleşmesi konularında Lanzarote Sözleşmesi’nin ve Lanzarote Komitesi’nin bağlantısını sadece bu bilgi ile dahi teyit etmiş olmaktayız. Ayrıca İstanbul Sözleşmsi’nin giriş kısmında Lanzarote Sözleşmesi’ne göndermede bulunulmaktadır.)

Hiç şüphesiz Komite, söz konusu izleme turlarına, uygulama programlarına, her türlü kapasite geliştirme etkinliklerine ve zorunlu tutulan anket ve konferanslara katılım gerçekleştirmeyen Taraf Devletlere ve temsilcilerine yaptırım uygulama, katılım raporu düzenleme, görevledirmede pasifize etme, izleme turlarındaki rapora göre düşük not/puan verme ve dolayısıyla akdine sadık olmayan bir ülke profili çizerek uluslararası konumu yıpratıcı refleksler vermeye ve uygulamaya yetkilidir.

SONUÇ

Lanzarote Sözleşmesi hiç şüphesiz Anayasa’nın 41 ve 58. Maddelerine aykırılık teşkil etmektedir. Söz konusu maddelerin içeriği şu şekildedir:

Anayasa / Madde 41:

Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır.

Anayasa / Madde 58:

Devlet, gençleri alkol düşkünlüğünden, uyuşturucu maddelerden, suçluluk, kumar ve benzeri kötü alışkanlıklardan ve cehaletten korumak için gerekli tedbirleri alır.

Batının çocuk – kadın – erkek tanımlaması bizim Medeniyet ve kültürümüzdeki aile tanımlaması ile bir değildir. Hukuki metin ve düzenlemelerdeki tutarsızlık ve uyuşmazlıkların mihenk taşı bu tanımlama ve algılama farklılığından kaynaklanmaktadır.

Avrupa, bir çocuğun sömürü ve cinsel istismara uğramasına karşı yaptırımlar önermekle beraber ona cinsel tercih/eğilim hakkı ve her türlü LGBTİ pratiğine sahip olabilme hakkı tanıyarak, aslında kendisi ile çelişmektedir. Çünkü bu sözde hak, çocuğun kendisini ahlaki, kültürel, milli ve manevi değerler üzerinden tanımlamasından ziyade her türlü LGBTİ fonksiyonları üzerinden tanımlamasına yol açacak ve dolayısıyla çocuğu her türlü cinsel sömürü odaklarına meze yapacaktır.

Moda sektörü ve manken ajanslarının defile ve podyumlarda 13 – 14 yaşındaki çocukların hayatlarını nasıl kararttıklarını, cinsel rıza yaşına erişmiş çocukların pornografi sektöründe nasıl köle gibi çalıştırıldıklarını, mağdur olan çocukların travma sonrası stres bozukluğu yaşayarak hayata nasıl küstüklerini, genel anlamda moda endüstrisinin sömürüsüne kurban edilen çocukların uluslararası hukuk tarafından nasıl yalnız ve çaresiz bırakıldığını ifade etmek her vicdan sahibi insanın vazifesidir. Bu konuda yine Dr. Mücahit Gültekin’in bahsettiğimiz videosundan birkaç kesit sunalım:

Çocukların, kadınların ve erkeklerin bedeninden kazanan, onların bedenini sömürgeleştirerek,onların bedenini metalaştırarak kazanan çok devasa bir sektör var, çok devasa kazanılan kârlar var, işte onların bu maddelerde elinin olduğunu görüyoruz.

Yani diyor ki; kardeşim ben 13 yaşındaki çocuklarla anlaşıyorum, onları ajansımda çalıştırıyorum, onların bedenlerini sergiliyorum, onların defilelerde, podyumlarda bedenlerini kullanıyorum.

Eğer sen istismar ve sömürüyü buraya kadar indirgersen benim kârımı benim çıkarlarımı engellemiş olursun.

O yüzden değerli arkadaşlar şunu unutmayalım; Uluslararası hukuk, uluslararası normlar ne kadınları ne erkeleri ne de çocukları koruyor. Uluslararası hukuk küresel monarkların, küresel sermayedarların, erkeklerin, kadınların ve çocukların bedenlerini metalaştıran onların bedenlerini sömürgeleştiren kirli endüstrinin çıkarlarını koruyor. Bu kirli hukuka boyun eğmek demek insanlığımızdan vazgeçmek demektir. 

O yüzden sadece Türkiye'nin değil bu metnin altında imzası olan bütün ülkelerin insanlığın vicdanı adına bu sözleşmeden çekilmesi gerekir.(5)

Yine anlaşılması gereken asıl konu ile ilgili Lüksemburg Raporu’nda geçen bir başka ifade:

“Hazırlama (yani çocuğu cinsel amaçlar için teşvik etme – grooming) konusunu ele alan hukuk belgelerinin bir başka potansiyel zaafı da Devletlerce bu tür fiilleri, yalnızca cinsel rıza yaşına ulaşmamış çocuklara yöneldiğinde suç sayma yükümlülüğü getirmesidir. Böylece, söz konusu yaşın üzerinde olup yine de sömürücü nitelikte bir duruma sürüklenebilecek ya da bu yönde manipüle edilebilecek kişilere yeterince koruma sağlanamamış olmaktadır.”

Burada iyi niyetli yorumları bir kenara bırakacak olursak çok az bir hüsn-ü zan ile şu sonuca varmak mümkün olacaktır:

Batı ikiyüzlüdür. Bir yandan çocukların cinsel sömürü ve istismara karşı korunmasını savunurken, bir yandan da çocukların rızai cinsel birlikteliklerini, çocuk pornografisi üretmelerini ve bulundurmalarını, bilgi ve iletişim yöntemleri ile çocuk pornografisi sitelerine ulaşım serbestiyetini, büyük bireylerin -kısaca cebri fiiller hariç- cinsel rıza yaşındaki çocuklara yönelik her türlü rızai cinsel aktivitelerini gizli perdeler arkasında savunacak kadar ikiyüzlüdür.

Haddizatında burada tartışma konusu olan husus şudur:

25 Ekim 2007 senesinden bu zamana kadar geçen süreçte niçin bu meselenin gündeme alınmadığı, niçin buna ilişkin eleştirel bir literatür oluşturulmadığı, toplumun her kesimi tarafından neden sorgulanmadığı, etkili ve yetkili Devlet ricalinin müzakere ve onaylama süreçlerinde hangi amaç ve saik ile hareket ederek uluslararası bir metne imza attığı ve dolayısıyla Devlet yetkililerinin skandal nitelik taşıyan bu uluslararası metnin her türlü olası etki ve uygulamalarının ortadan kaldırılması için gereken üst düzey performansı sergilemesinin gerekliliği hususudur ve bu husus ayrı bir eleştiri ve araştırma konusudur.

KAYNAKÇA

10 Eylül 2011 tarihinde 28050 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan ‘Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Sömürü ve İstismara Karşı Korunması’ başlıklı Uluslar arası Sözleşme https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110910-4.htm

Çocukların Cinsel Sömürü ve Cinsel İstismardan Korunması Terimler ve Kavramlar Kılavuzu Başlıklı 28 Ocak 2016 tarihli Lüksemburg Raporu

https://koruncuk.org/uploads/blog/Luksemburg-Terimler-ve-Kavramlar-Kilavuzu.pdf

TBMM resmi web sayfası - 567 sayılı Komisyon Raporu ile 6084 sayılı Kanun

https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_

sira_no=85902

Artık Yeter! Lanzarote Sözleşmesi Hayata geçirilsin başlıklı yazı

www.kadincinayetlerinidurduracagiz.net

Mücahit Gültekin YouTube Sayfası – ‘Çocuk İstismarını Hukukileştirmek: Lanzarote Sözleşmesi’ başlıklı video https://www.youtube.com/watch?v=aNcrEPfxnYA

Mücahit Gültekine ait YouTube Sayfasında yer alan ‘Çocuk İstismarını Hukukileştirmek:

Lanzarote Sözleşmesi’ başlıklı videonun deşifre edilmesi yoluyla elde edilen makale (Deşifre eden: Hatice Bingül)

http://muharrembalci.com/hukukdunyasi/tce/1062.pdf

Avrupa Konseyi tarafından 4 Mayıs 2020 tarihinde yayınlanan ‘Komite Üyeleri’ listesi ve ana web sayfası linki https://rm.coe.int/lanzarote-committeemem19bers/16809386a7%0A%0AHelp/Aide%20http://rm.coe.int/help/email_as_public_link.htm www.coe.int

Dipnotlar:

(4)Mücahit Gültekin’e ait YouTube Sayfasında yer alan ‘Çocuk İstismarını Hukukileştirmek: Lanzarote Sözleşmesi’ başlıklı videonun deşifre edilmesi yoluyla elde edilen makale (Deşifre eden: Hatice Bingül)

http://muharrembalci.com/hukukdunyasi/tce/1062.pdf

(5) faaliyet raporu dizini https://www.coe.int/en/web/children/lanzarotecommittee#{%2212441908%22:[3]}

-SON-

1. Bölüm

https://hertaraf.com/haber-lanzarote-sozlesmesi-nin-hukuki-tahlili-1-av-ebubekir-esad-bas-4414

2. Bölüm:

https://hertaraf.com/haber-lanzarote-sozlesmesi-nin-hukuki-tahlili-2-luksemburg-kilavuzu-ne-ifade-ediyor-av-ebubekir-esad-bas-4474

3. Bölüm

https://www.hertaraf.com/haber-lanzarote-sozlesmesi-nin-hukuki-tahlili-3-cinsel-istismar--av-ebubekir-esad-bas-4510

4. Bölüm

https://www.hertaraf.com/haber-lanzarote-sozlesmesi-nin-hukuki-tahlili-5-cocuklarin-kotu-yola-sevk-edilmesi---av-ebubekir-esad-bas-4609